Sử dụng một công nghệ mang tính cách mạng được gọi là LiDAR (viết tắt của “Light Detection And Ranging”), các học giả đã loại bỏ kỹ thuật số tán cây khỏi ảnh chụp từ trên không của cảnh quan hiện không còn dân cư, để lộ tàn tích của một nền văn minh tiền Colombia phức tạp hơn nhiều. Một mạng lưới các thành phố cổ đại rộng lớn được kết nối với nhau là nơi sinh sống của nhiều hơn hàng triệu người so với những gì trước đây chúng ta nghĩ về đế chế Maya.
Tái hiện lại Tikai thời hoàng kim nhờ công nghệ mới
Các nhà khoa học đang làm việc tại thành phố cổ Tikal đã đưa ra bằng chứng sốc cho thấy nếu bạn sống ở Maya thời cổ đại, bạn sẽ có cơ hội dạo quanh những khu đô thị hiện đại đến không tưởng. Đường sá đẹp đẽ, công viên rừng nhiệt đới được chăm chút cẩn thận bao quanh những hồ nước; lối đi và quảng trường lát đá sang trọng; quanh đó là vô số cung điện và nhà cửa nguy nga.
Trong nghiên cứu vừa công bố trên tạp chí khoa học Scientific Reports, nhóm nghiên cứu dẫn đầu bởi Đại học Cincinati (UC – Mỹ) cho biết họ đã kết hợp kỹ thuật viễn thám bằng radar hồng ngoại LIDAR và kỹ thuật chiết xuất DNA thực vật từ trầm tích cổ đại nhắm tái hiện lại Tikai thời hoàng kim.
Tồn tại từ khoảng năm 1.000 trước Công Nguyên đến năm 900 sau Công Nguyên, Tikal được coi là thủ phủ của đế chế Maya hiện đại. Những gì còn lại của thành phố đủ khiến du khách choáng ngợp: đó là vô số kim tự tháp; cung điện, đền đài, nhà cửa bằng đá đẹp mắt. Với kiến trúc phức tạp, nguyên liệu đắt đỏ, nhiều thứ là hàng nhập khẩu.
Theo Acient Origins, nghiên cứu mới này tập trung vào quy hoạch đô thị của Tikal và những gì bày ra trước mắt đã gây sốc cho giới khoa học.
Quy hoạch bài bản khiến giới khoa học sửng sốt
Theo giáo sư David L. Lentz, nhà cổ sinh vật học và sinh học tại Trường Đại học Khoa học và nghệ thuật (thuộc UC) mô tả thứ ấn tượng nhất trong thành phố là công viên rừng nhiệt đới được quy hoạch công phu.
Công viên này nằm ở trung tâm thành phố. Được quy hoạch công phu với thảm thực vật nhiệt đới ngay hàng thẳng lối mọc ven bờ hồ; các lối đi lát đá; phối cảnh với một quảng trường rộng cũng lát đá toàn bộ.
Diện tích của công viên trung tâm chỉ khoảng 50×50 mét. Tuy nhiên người Maya đã chăm chút cho nó đến nỗi “hầu hết các công viên theo quy hoạch đô thị hiện đại phải xấu hổ”.
Điều đặc sắc nhất của công viên này là thảm thực vật không phải được mang về trồng. Mà họ đã khéo léo đặt các cấu trúc khác xen lẫn thảm thực vật rừng nhiệt đới tự nhiên để làm thành công viên. Vì thế, các loài trong đây vẫn là loài bản địa nguyên thủy. Cho dù người Maya đã thuần hóa khá nhiều thực vật khác để sử dụng trong nông nghiệp và các vườn cây tư nhân.
Khiến các đô thị hiện đại phải ghen tị
Trong số những phát hiện đáng ngạc nhiên nhất là sự phổ biến của các bức tường phòng thủ; thành lũy; ruộng bậc thang và pháo đài. Garrison nói: “Chiến tranh không chỉ xảy ra vào cuối nền văn minh. “Nó có quy mô lớn và có hệ thống, và nó tồn tại trong nhiều năm.”
Hầu như tất cả các thành phố của đế chế Maya được kết nối với nhau bằng những con đường đắp cao đủ rộng để cho thấy rằng chúng bị buôn bán nhiều và được sử dụng cho thương mại và các hình thức tương tác khu vực khác. Các đường cao tốc này đã được nâng cao để cho phép đi lại dễ dàng ngay cả trong mùa mưa. Ở một nơi trên thế giới mà thường có lượng mưa quá nhiều hoặc quá ít. Dòng chảy của nước đã được quy hoạch và kiểm soát tỉ mỉ thông qua các kênh; đê và hồ chứa.
Bản thân toàn thành phố cổ Tikal cũng được quy hoạch hết sức đẹp và cẩn thận. Khiến nhiều đô thị hiện đại khác cũng phải ghen tị. Các nhà khoa học đang hướng đến những thành phố cổ khác của người Maya. Vì tin không ít trong số chúng cũng được quy hoạch đẹp không khác Tikal. Với những tiện ích và cảnh quan những tưởng chỉ thấy ở thời hiện đại.